Jakkalsboer

Bennie

Het die toerusting om jakkals te jag deur die jare verander?

Leave a Comment / Blog, Het die toerusting om jakkals te jag deur die jare verander

Ek het die wonderlike voorreg gehad om met ‘n gesprek te voer met ‘n oom en boer van die rype ouderdom van 93. Mens besef nie hoe die boerdery verander het deur die jare nie. En as ons dit besef dan neem mens dit dalk vanselfsprekend aan. As jong man het hy begin boer. In daardie jare het jy ‘n sakkie saad van die vorige jaar uitgesif, ‘n paar osse wat hulle kant kon bring en ‘n ekstra ploegskaar nodig gehad om ‘n paar hektare te kon plant. Of nee wag niemand het in daardie jare hektare geplant nie, almal het nog morge geplant.

Deur die jare het hulle met trekkers begin ploeg. Sy eerste trekker was ‘n Bulldog lance en vandag 2019 bestuur die trekkers hulle self met behulp van satelliet-tegnologie.

Die een probleem wat vee en wildboere vandag nog mee te doen het van toeka tot nou, is probleemdiere en die beheer daarvan.

Deur die jare het jakkals se kind ook aangepas soos die boerdery. Die tegnieke wat daardie jare gewerk het om ‘n jakkals te dood gaan nie vandag noodwendig dieselfde effek he nie.

Soos die jakkalse al slimmer geword het en geleer het wat se tegnieke die boer gebruik en daarby aangepas het. So het almal maar tegnieke ook verander om die jakkals een voor te bly.

70 jaar gelede het my oupa nog n jakkals met die perd moeg gejaag en met die stubeul doodgeslaan. Vandag is perde skaars en die hele wereld toegespan onder kamp drade.

Soos tegnologie verbeter het, het die jakkalsjagter ook geleer om dit aan te wend om ‘n beter kans te staan teen probleem dier beheer. Jare terug het ons jakkalse met die mond en n fluitjie gemaak van ‘n strooitjie gebruik om ‘n jakkals se aandag te kry. Later het ons ‘n hele radio kas gelaai kompleet met ‘n kasetspeler en 100m draad om die luidspreker verder van die bakkie af te kry. Kasette met klanke het weggeraak toe die “cd’s” die lig gesien het.

Tegnologie het verseker in baie aspekte dit makliker gemaak om beter sukses te behaal met probleem dier beheer. Dis niks snaaks om vandag ‘n jakkals jagter te sien wat amper beter toegerus is as die apollo 11 in 1959 met die eerste landing op die maan nie.

Standaard toerusting op die hedendaagse bakkie wat toegerus is vir roep en skiet van jakkalse sal gewoonlik die volgende insluit.

  • N stoel wat 360 grade kan draai toegerus met krag waarvan die drade nie opwen nie. Met ‘n skiet arm waarin die geweer kan rus en stabiel is om ver skote akkuraat te kan skiet
  • ‘n Skietlig wat ook saam met die geweer ingestel is met ‘n “dimmer” om die lig baie flou te kan maak om nie die roofdier te pla nie.
  • Nagsig/”thermal” teleskope en toerusting is ook aan die orde van die dag.
  • “Range finders” om afstand te meet om die beste skoot te help verseker en dan natuurlik om makliker die dooie dier te gaan optel.
  • “Gps” tegnologie is byna ‘n vereiste veral as jy op plase skiet wat jy nie ken nie. Baie waardevolle data word ook hierop versamel om volgende jagte makliker te maak.
  • Elektroniese roepers wat koordloos tot afstande so ver 200m (sommige fabrikate selfs heelwat verder) uitgesit kan word om diere in te roep en die aandag van die bakkie af te kry.
  • Handfluitjies word ook nog gereeld deur baie jagters gebruik.
  • ‘n Raam aan die buitekant van die bakkie waar die probleemdiere gehang kan word sodat al die bosluise en parasiete nie op die bakkie klim nie.
  • En dan natuurlik êrens ‘n plekkie om ‘n warm fles vol boeretroos te bêre. As die ryp kraak op ‘n man se baadjie is dit altyd ‘n noodsaaklikheid.
Foto geleen by Arno Pienaar

Met al die regte toerusting en tegnologie bly elke jakkals nog steeds ‘n uitdaging en moet nooit onderskat word nie. Hulle leer net so vinnig die tegnologie ken sonder dat hulle kan lees of skryf.

Die lewe gaan maar oor aanpas by omstandighede. Die mens of dier wat die beste kan aanpas is gewoonlik die een wat die beste oorleef.

Jakkalsboer groete.

“Ploeg self op die klip land en gee vir jou kneg die sagte grond. Dan sal jy jou kneg behou en jou ploeg ook.”

C.J.Langenhoven

Hoe om die regte Jakkalsjagter te kies.

Leave a Comment / Hoe om die regte jakkals jagter te kies

Die gemiddelde persoon maak ongeveer 35000 keuses per dag. Dit sluit natuurlik in van wat om vir ontbyt te eet, wat om aan te trek of selfs hoe om jou vrou wakker te maak.

Sommige keuses is maklik om te maak met min nagevolge. Dit gaan verseker geen verskil maak of jy jou tande aan die linkerkant of die regterkant begin borsel nie.

Moeiliker keuses moet mens soms eers voordele en nadele teen mekaar opweeg of selfs meer inligting inwin voordat ‘n besluit geneem kan word.

Die keuse wat gemaak word om probleem diere te beheer is egter moeiliker en kan groter nagevolge hê.

In enige berdryf sal daar altyd mense en besighede wees wat goeie diens lewer. Dis die wat jy mee ‘n pad kan stap en jare lange verhoudinge kan bou. Dan is daar ook altyd die wat net in die bedryf is om ‘n paar mense in te doen en ‘n vinnige paar randjies te maak. Somer jagters en dan ook die wat dalk ‘n gevriesde jakkals agter ‘n sitplek uithaal vir ‘n foto. Ongelukkig maak dit mens se keuse om die regte persoon of span te kry nog moeiliker.

Boer Jan kan egter na ‘n paar goed kyk en doen om die keuse makliker te maak.

  • Toets die jagter se kennis. My pa het altyd gese dat jy genoeg van enige onderwerp af moet weet sodat jy self kan bepaal of iemand besig is om nonsens te praat.
  • Kyk maar na die man se toerusting. Wit bakkie wat nie ‘n vorm van “camo” oor kry nie is verseker werd om in die pad gesteek te word. ‘n Skietsak op die dak met ‘n .22 is eerder die kombinasie om hase te skiet. Mens kry ook natuurlik die manne wat met die minimum toerusting en baie passie ook die werk kan reg doen. Dis verseker nie ‘n geval dat slegs die manne met die beste en nuutste toerusting die beste jagter is nie.
  • Verwysings is verseker ‘n goeie metode om nog ‘n opinie in te kry. Maak net seker die verwysing is nie sy beste pel nie.
  • Enige alkohol gebruik voor ‘n jag dui vir my aan dat ‘n persoon onverantwoordelik is. Buskruit en alkohol meng glad nie. Loer maar gerus wat is in die man se “coolbox” as hy een op sy bakkie het.
  • Opleiding. Het die jagter enige kursusse gedoen? Enige ernstige jakkalsjagter sal moeite doen om elke stukkie inligting te bekom om homself ‘n beter jagter te maak. ‘n Kursus is verseker nie ‘n vereiste nie. Daar is manne in die veld wat baie jare se ondervinding het en die veld was sy leerskool. Hulle is egter baie skaars. Die meeste professionele jagters is egter lewenslange kursus gangers om hul self op te knap.
  • Eerlikheid. ‘n man moet darem kan erken as hy ‘n fout gemaak het.
  • Sy fokus moet wees om ‘n probleem op te los en nie ‘n probleem te word nie.

Hierdie is maar ‘n paar enkele riglyne wat sal help dat jy die regte keuse maak om die regte persoon te kies om die ongediertes te beheer.

As julle voel hier kort iets, moet assbelief nie huiwer om dit by die comments by te sit nie.

Jakkalsboer groete.

Is alle jakkalse skuldig?

15 Comments / Is alle jakkalse skuldig?, Uncategorized

Op ‘n koue wintersnag sit ek alleen in die veld op my skietstoel, onder die absolute wonderbaarlike nag hemel. Ek kry kans om my kop skoon te maak. My gedagtes maak ‘n draai en ek wonder is alle jakkalse skuldig?

Die antwoord is egter NEE. Nie alle jakkalse is skuldig nie. Jakkalse het verseker hulle plek in die ekologiese stelsel. Jakkalse sal hul nie noodwendig tot die boer se vee wend om sy honger te stil nie. Roofdier, van watter aard ookal, is egter ‘n opportuniste wat enige kans sal gebruik om ‘n maklike prooi in die hande te kry. Veral as daar kleintjies is wat gevoer moet word. Honger en oorlewings instinkte is nie maklik nie. Elke jakkals het die potensiaal om skade vir die vee/wildboer te maak. Die natuur se balans is reeds versteur deur die mens. Die rooijakkals se natuurlike vyande kom nie meer vrylik voor op komersiële plase nie en die mens is nou verantwoordelik om jakkals getalle in toom te hou. Dit is ook die rede dat boere oor die algemeen geen jakkals as onskuldig sien nie. Wat egter meer kommerwekend is, is die onskuldige spesies wat ook in die volksmond as jakkalse bekend staan. Van hierdie spesies is verseker onskuldig. Kom ons gaan kyk dieper na van hierdie onskuldige spesies wat soms as die skuldiges gevonnis word.

Die grootste probleem is die gebrek aan kennis gevolg deur misverstande. Kennis word deur die geslagte heen oorgedra na die jonger geslagte. Die kennis is nie noodwendig altyd korrek nie. Misverstande ontstaan ook met die verskeie volksname of streeksname. Verskillende dele van die land het soms dieselfde naam vir verskillende diere. In die Kaliharie word bvoorbeeld gepraat van ‘n luiperd. Dit is egter die jagluiperd. As hulle praat van ‘n tier dan moet jy weet dis ‘n regte luiperd. Kom ons kyk gou na paar spesies wat gereeld in ons land gesien word waneer probleemdiere beheer word.

Rooi jakkals(Canis mosomelas)

Die rooijakkals, blou rug, blou rug jakkels, witrug, skaapvanger jakkals, silwer rug swartrug jakkals, grys jakkals is alles name wat deur verskillende streke gegee is aan dieselfde dier, hy is verseker die roofdier in Suid Afrika wat die meeste skade in die veebedryf aan rig. Dit is verseker ook een van die mees aanpasbaarste roofdiere wat ek van weet. Hulle leer ongelooflik vinnig en sal enige iets vermy wat kan lyk of dit met sy oorlewing kan inmeng. Hulle is hoofsaaklik vleisvreters maar kan self oorleef op bessies en plantmateriaal. Ek het al gesien waar ‘n Jakkals se mis hoofsaaklik bestaan uit plant materiaal soos grondboontjies, sojaboontjies en in enkele geval selfs mielies.

Die rooijakkals word maklik uitgeken aan die spits neus en sy donker saal op die rug. Die saal se grootte en vlak van donkerheid kan egter van individuele jakkalse verskil.

Feitlik die hele suidelike deel van Afrika word bewoon deur die spesie.

Witkwas jakkals (Canis adustus)

Die engelse “side striped jackal” of afrikaanse witkwas jakkals, grys jakkals of witstert jakkals is ‘n naby familielid aan die bekende rooi jakkals. Hierdie jakkals is egter baie seldsaam ook hoofsaaklik nag lewend, vang soogdiere, grond voël eiers en goggas. Bou vorm en gewoontes stem ook redelik oor een met die rooijakkals. Witkwas jakkalse se bewaringstatus is aangeteken as een van die minste kommer. Sy belangrikste eienskappe wat hom uitkenbaar maak is ‘n spierwit klossie hare op die punt van die stert die jakkals het ook ‘n kenmerkende wit streep aan albei sy sye. Die jakkals verkies meer bebosde dele met hoe reenval. Die witkwas jakkals en rooi jakkals deel nie dieselfde territoriale gebied soos met ander van die hond agtige spesies nie.

Vang ‘n aardwolf lammers? (Proteles cristatus)

Die aardwolf is ‘n hyena spesie wat aangepas is om hoofsaaklik van termiete te lewe. 200 000 tot 300 000 van die 6 voetige grasvretertjies word in ‘n enkele nag opgelek. Dit is op geteken dat aardwolwe nou en dan muise klein voëltjies en eiers ook eet. Hierdie diere word ook gereeld by ‘n karkas opgemerk waar hy op soek is na maaiers en word dan so onskuldig geïdentifiseer as die skuldige.

Behalwe vir sy goed ontwikkelde slagtande waarmee hy sy territoriale gebied beskerm, is die res van sy tande onder ontwikkel en aangepas om insekte te vreet. Volgens die manne met die dik brille en wit jassies is die aardwolf nie eers in staat om vleis te kan kou nie.

Die aardwolf staan ook beter bekend is die maanhaar jakkals, weerwolf en kreupel wolf. Die aardwolf word gereeld uit skietstoele gesien reg oor die suidelike deel van afrika waar hulle enkel of in pare verby kom maar gee nie veel ag op die roepe nie.

Hierdie spesie is ‘n vriend van die boer en nie ‘n vyand nie.

Die aardwolf kan maklik uitgeken word aan sy geelbruin pels met kenmerkende swart vertikale lyne. Hy het ‘n breë swart streep op sy rug, en ongespasieërde horisontale lyne op sy bene. Die bouvorm is ook tipies aan die van n hyena, skouers is heelwat hoor as sy kruis.

Silwer vos(Vulpes chama)

Die silwervos of meer bekend in die volksmond as die draaijakkals is ook ‘n nag lewende karnivoor wat ywerig in kom op veral haas distres klanke. Hulle sal maklik, tot baie naby aan jou voertuig of die roeper kom. Sy kop skeef draai as die hasie skree en dan ongeerg wegdraf. Dan sal hy gereeld vas steek en omkyk om te sien of dit nou ‘n regte hasie is. Hulle is meestal enkellopend en kan maklik herken word aan sy dik wollerige stert.

Alhoewel ek self nog nie so geval beleef dit nie is daar boere en jagters wat beweer dat ‘n draaijakkals ‘n lam van ‘n paar dae oud kan vang. Sy gemiddelde skouerhoogte is 30cm in vergelyking met die 50cm van die rooijakkals. Hy weeg 3.5 tot 5 kg wat hom baie lig maak om ‘n groter lammers te kan vang.

Die silwer jakkals of silwer vos is gelys op die internasionale unie vir die bewaring van die natuur se rooi lys as minste kommer. In van die provinsies in Suid Afrika is dit egter nie wettig om hom te skiet nie.

Die silwer vos hou weinig tot geen risiko vir vee boere in nie.

Bakoor jakkals(Otocayon megalotis)

Die bakoorjakkals kan maklik uitgeken word aan sy grys bruin pels en sy groot en breë ore. Hulle kom veral in die droër dele van ons land voor en word gereeld gesien waar hulle alleen of in groepe van tot 8 beweeg. Die bakoor spog met tussen 40 en 46 relatief klein tande in sy bek wat aangepas is om te lewe van insekte goggas klein knaag diere en wilde vrugte

Volksname sluit in: draaijakkals, sand jakkals, dikstert jakkals, kloesie, klossie en lepeloor.

Uit ondervinding op twee verskillende plase in noordwes waar rooijakkalse uitgedun is, het die bakoor jakkals getalle opvallend vermeerder. Oor ‘n periode van twee jaar. Wat egter interessant was is dat die springhaasrot probleem in die lande ook noemenswaardig minder geword het met die stygende getalle van die bakoor jakkals. Waarskynlik omdat die bakoor meer muise vreet as hoof voedselbron as die rooi jakkals.

Die bakoor jakkals is ook bekend daarvoor om jou roeper met groot agressie en onaardse geluide aan te val. Ek het self beleef waar ‘n bakoorjakkals weghardloop met my roeper. Gelukkig het hy nie die batterye uitgehaal nie en kon ek my roeper opspoor met klank ‘n goeie drie honderd meter verder.

Die bakoorjakkals is verseker ‘n vriend van die boer.

Wenke

  • Elke provinsie het sy eie wetgewing in verband met die skiet van probleemdiere. Dis jou eie verantwoordelikheid om op hoogte te kom van die wette
  • Identifiseer die dier voor jy die sneller trek.

Volg gerus die blog deur in te teken.

Jakkalsboer groete.

Boer en sy roer

Leave a Comment / Blog, Die boer en sy roer

Die boer en sy geweer het ‘n baie ryk geskiedenis. Kosbare verhale en staaltjies wat voortleef deur geslagte heen oor boere en hul vernuf as dit by skiet kom. In die Boere oorlog het die boere hoofsaakllik met Danish Krag-Jorgenson en Mauser gewere geveg. Die engelse was hoofsaaklik uitgeryk met Martini Henrys en dan ook die Lee Metfords vir die teenstryd.

Die Mauser het swaarder punte as die Lee Metfords afgevuur. Die Lee Metfords se snelheid was ongeveer 1990ft/s teenoor die Mauser se 2550ft/s. Wat fisiere aan betref was die Mauser gekalibreer tot op 2000m teenoor 1829m op die Lee Metfort. Die voordeel en die boere se skiet vernuf was verseker ‘n groot kopseer vir die engelse.

Die voordele het ook betrekking op die beheer van jakkalse en ander ongediertes. Elke voordeel wat in jou guns kan tel bring jou nog n stappie nader aan die suksesvolle en etieke jag van roofdiere.

Geweer

Die betroubaarheid van n geweer is baie belangriker as die fabrikaat.

Dit is van uiterste belang dat n geweer baie akkuraat is. ‘n Akkurate geweer moet ‘n 5 skoot groepering van onder 25mm moet kan skiet.

Met jakkalse roep en skiet word egter byna elke skoot met ‘n koue loop geskiet. Dit is belangrik dat die geweer met ‘n koue loop elke skoot in die kol kan skiet. Skelm jakkalse is geneig om met groot versigtigheid die roeper te nader. Dit soms nodig om ver skote te skiet indien n jakkals onder jou wind inbeweeg. In die geval waar n paar jakkalse saam inkom na die roeper toe, word die een geskiet en die ander hardloop na die skoot geklap het. As jy die oorlewende maat gestop kry, moet jy gewoonlik vinnig en ver kan skiet

Teleskoop

Die teleskoop is jou sterker oog in die veld. Dit is belangrik om so goed as moontlik te kan sien. Om ‘n dier in die nag te identifiseer is dit belangrik om mooi en duidelik te kan sien. Swak sig en onkunde is seker die grootste redes dat onskuldige spesies onnodig geskiet word. Met die hoeveelheid goeie handelsname en fabrikate wil ek nie ‘n spesifieke teleskoop uitsonder nie. Ek stel voor jy skaf die beste aan wat jy moontlik kan. Dis nie altyd die duurste teleskoop wat die beste werk nie.

Eienskappe van ‘n goeie teleskoop.

  • Objektiewe lens van ten minste 50mm. Hoe groter die voorste lens is hoe meer lig word ingelaat wat maak dat die beskikbare lig optimaal gebruik word.
  • Hoe dukker die buis is hoe beter word die lig ook benut. ‘n 25-30mm buis is ideaal.
  • Die kruishaar moet dun genoeg wees om sigbaar te wees in die nag maar ook dun genoeg wees dat jy nog steeds die jakkals agter die kruis kan sien. Sommige jagters verkies ook ‘n verligte kruishaar.
  • Die teleskoop moet nie van self uitstel nie. Daar is niks wat mens so sleg laat slaap soos n jakkals wat mis geskiet is nie.

Dit bly maar ‘n goeie idee om by betroubare en bekende name te bly. Kyk gerus deur ‘n paar teleskope voor jy koop. Die grootte van die gesigsveld, helderheid, vergrotings en kruishaar moet in jou behoeftes voldoen.

Nagsig/termiese”thermal” teleskope.

Nagsig en termiese teleskope is wonderlike tegnologie wat beskikbaar is maar elke goeie ding het maar sy prys. Die effektiwiteit en werking sal in ‘n opvolgende blog bespreek word.

zero

Hier kan mense ook egter baie verskil. Geloof en bygeloof is hier algemeen onder geweer eienaars. Party manne glo enige geweer moet op 100m ge”zero” word. Ek reken daar is baie meer faktore wat die beste “zero” afstand gaan bepaal.

  • Doel van die geweer.
  • Topografie waar meeste geskiet word.
  • Spoed en gewig van koeel.
  • Kaliber keuse.

In hierdie geval beskryf ek spesifiek ‘n nagskiet jakkals geweer. In my kontrei is hier baie oop vlaktes, daarom moet ek skote tussen 10 en 300m gemaklik kan skiet. Die geweer waarmee ek in die bosveld ‘n koedoe sal gaan soek sal ek verseker op ‘n ander afstand “zero”.

Vir illustrasie doeleindes het ek data van ‘n 223 gebruik. ‘n 200m zero werk vir 223 baie goed. Teen net onder 3300 f/s met ‘n 55gr vmax punt skiet hy op 25m 1 duim hoog. Op 50m is hy baie naby aan “zero”. Op 125m skiet hy 1.4 duim hoog, waar die koeel dan ook weer laer begin tref namate die afstand toeneem. 200m is hy op “zero”. 250m skiet hy weer 2.7 duim laer.

Dit gee ‘n hoogte verskil van totaal 4.1 duim tussen 25m en 250m wat dan heel gemaklik die jakkals sal dood as jy op die blad in die middel van die jakkals die skoot sal laat loop. Die gemiddelde jakkals se bors groote is tussen 6 en 8 duim. Op 300m skiet hy 6.9dium laer so dit sal nogsteeds veilig wees indien jy dan net op die jakkals se rug korrel vat.

In die veld gebeur dinge soms vinnig en dan wil mens nie nog somme maak om die val van die punt op ‘n spesefieke afstand te bereken nie. Veral nie as jy soos ek sukkel om in die nag afstand te skat nie. Speel gerus rond met jou geweer se “zero”. “Zero” op ‘n afstand wat vir jou en jou geweer maklik werk, en hou dan daar by. KEN JOU GEWEER SE TRAJEK.

Knaldemper

Die meting van klank het ons te danke aan Alexander Graham Bell wat met die ontwikkeling van die telefoon. Die gekompliseerde algoritmes en somme om desibels(db) te bereken is ook in daardie tyd reeds ontwikkel. Ek wil nie vandag verduidelik hoe db bereken of gemeet word nie. Jakkals se kind sal in elk geval ook nie die somme verstaan nie. Vir interresantheid noem ek ‘n paar items en hoe hulle klanke raas of dan nie raas nie, net om ‘n idee te gee. 20-30db is die hardheid van ‘n horlosie wat tik tik. 50db is die lieflike klank van ‘n God gegewe reenbui. 60db is die gemiddelde gesels stem van ‘n persoon. 85db is waar permanente gehoor skade kan begin plaas vind as jy langdurige blootstelling kry. 120db is omtrent wat ‘n kettingsaag se geraas meet. 140db is die punt waar permanente gehoor skade plaasvind selfs met ‘n baie kort blootstelling Dit is min of meer waar die knal van ‘n geweer inpas (afhangende natuurlik van baie ander omstandighede ook).

Dit bring ons by die voordele van n knaldemper.

Die knaldemper breek die knal van die ontbrandings gasse wat by die punt van die loop uitkom. Dit breek egter nie die knal van die koeel wat die spoed van klank breek nie. (tensy die patrone subsonies gelaai is).

Die sagter geweer skoot help eerstens dat n 2de of 3de jakkals nie met dieselfde spoed en angs wegvlieg in ‘n rigting en bestemming waar net sy ma hom weer sal kry nie. Jakkalse kom baie meer rustig voor as daar met ‘n knaldemper as sonder een geskiet word.

Tweedens help dit die skut. Skielik is gehoor beskerming nie meer nodig nie en kan hy ‘n jakkals wat reageer baie mooi hoor. n Jagter gebruik al sy sintuie as hy op sy skietstoel sit.

Skuts wat geneig is om hul oe te knip met n harde knal (“flinch”) sal ook beter doen met die sagter klank. Meeste fabrikate knaldempers het ook eienskappe wat ‘n geweer se akkuraatheid positief beinvloed, en terugslag of “recoil”, soos die meeste hom noem, te verminder.

Dit bring mee dat ‘n skoot baie makliker en vinniger opgevolg kan word.

Die keuse van ‘n knaldemper le egter by die skut self. Daar is egter ‘n gros verskillende soorte op die mark. Natuurlik ook elkeen teen sy prys. Verkillende materiale, grootte en gewig van die dempers verskil meestal van mekaar. Vra gerus enige verkoopsman watter demper is die beste, dit sal die een wees wat hy verkoop.

Gesels gerus met ander jagters wat jy kan vertrou en ondervinding het van verskillende knaldempers om jou met n keuse te help.

Kaliber

Kaliber keuse gaan verseker ook van jagter tot jagter en van boer tot boer verskil. Elke man het mos maar sy ondervinding en geloof is ‘n spesifieke kaliber. Party oor hy self al die meeste kalibers self getoets het. Ander oor sy oupa grooitjie nooit verkeerd is nie en sommiges oor hulle niks beter gewoond is nie.

Oppas egter vir die man met net een geweer. Dis die man wat als met een kaliber doen, dis egter ook gewoonlik die man wat sy geweer baie goed ken en weet waar hy skiet.

Met die wye verskeidenheid kalibers op die mark kan mens ook egter nie ‘n kaliber uitsonder nie. Dit gaan verseker teenstrydig wees met iemand se geloof.

Ideale kalibers is een wat ‘n koeël vinnig (3300ft/s of vinniger) en plat kan skiet. Die hoof redes is dat spoed geneig is om skade te maak. Jy wil egter tog die roofdier daar optel waar die skoot gevat het, en nie agterna moet bloedspoor vat of sit met ‘n gekwesde dier nie. In die jare wat ek probleembestuur doen het ek al heelwat jakkalse geskiet wat ou letsels dra van ou koeel wonde. Ek het ook nog nooit ‘n boer raakgeloop wat kla oor vleiskade op ‘n jakkals of rooikat nie.

Die punt moet natuurlik ook nog genoeg slaankrag he om ‘n dier te kan dood op ten minste 300m. Dit help nie jy skiet n jakkals dat hy net by sy ma gaan kla nie. ‘n Jakkals wat vol blou kolle geskiet is sal jy egter nie weer maklik ingeroep kry nie.

Plat trajek help om vinniger en makliker op verskillende afstande raak te kan skiet soos beskryf onder die opskrif “zero”.

Die beste geweer is dus die een wat raak kan skiet elke keer sonder sukkel. Die nodige bykomstighede het wat jou kans om die roofdier doeltreffend en eties te dood, te verbeter.

Die mees belangrikste is egter ken jou geweer en oefen gereeld. Soos in die boere oorlog moet jy elke voordeel ten volle inspan om die vyand terug te hou.

“If you take off the safety you increase velocity by 100%”

Skrywer Onbekend.

Teken gerus aan met n Epos adres dan kan ek laat weet sodra ek die volgende plasing gedoen het.

Jakkalsboer groete.

Waar boer en jakkals ontmoet.

3 Comments / Blog

Die uitdaging in die gesprek om probleem diere beheer, is sekerlik om die hele wêreld se sienings te kan verstaan.

Frikkie wat in sy ‘golf estate’ bly in Johannesburg het nog nooit gesien hoe ‘n koei lyk wat van agter af lewendig gevreet word terwyl sy kalf nie. Dus gaan Frikkie ons ‘estate’ bewoner van mening wees dat jakkalse ook net wil kos hê.


Jan wat op ‘n plaas groot geword het en as kind met modder tussen die tone raas gekry het oor sy ma se skoon vloere, het al gesien wat se skade jakkals se kind kan aanrig. Hy het dit al aan sy lyf gevoel, hy het met sy hoed in sy hand al sy trane afgevee sodat daar nou ‘n modder streep oor sy hart gesmeer is.

En so is almal se sienings anders, want ons verwysings raamwerk en lewens ervarings is anders.

Elke een se pad is mos vir hom uitgelê, en kan die pad vreemde en vêr draaie met ‘n mens loop?

Ek het gister op my agterstoep gesit en dink aan al die verskillende mense en hoe anders ander se paaie lyk teenoor myne, ek wil dit graag met julle deel.

Hoe sien verskillende mense jakkalse.

‘n Graanboer, sien hoe die jakkals oor die pad hardloop en tussen sy mielies verdwyn. Saggies in sy hart sê hy dankie. Dankie mnr. Jakkals vir elke muis en rot wat jy al opgevreet het, dankie ook vir elke meerkat wat jy met S draaie en vernuf in gehardloop het om hom te verslind.

Dankie ou maat.

Die volgende groep mense is waarlik interessant. Die Vlinder fluisteraars, Dit is die mense wat reg is vir oorlog. Dit is die mense wat hulle stemme uit leen aan elke dier wat nie vir homself kan praat nie.

Hulle opinie van ‘n Jakkals? : die wonderlike sagte diertjie wat ten alle koste beskerm moet word om sy voort bestaan te verseker. En ek stem saam geen spesie mag so agterna gesit word dat hulle van die aarde verdwyn nie. Kyk net waar staan ons met ons magtige en majestieuse renosters. Dis walglik om die minste te sê.  

En natuurlik die natuur kenners. Ek is hulle ewig dankbaar vir die werk wat hulle al ingesit het wat die jakkals aanbetref. Die navorsing wat hulle al gedoen het sorg vir my verdere kennis oor die spesie

volgens: 

Spesie naam:Canis mesomelas  Hoogte: 30-46cm (volwasse skouer hoogte) Gewig: 7 – 14kg   Eet gewoontes: hulle is n hoofsaaklik vleisvretende roof en aas diere Loop gewoontes: Hulle is hoofsaaklik naglewend.

Vierdens kom ons by Jan die veeboer,

Jy onthou vir Jan met die modder streep oor sy hart? Hier is hoe hy na ‘n jakkals kyk: Hy ry na die wei veld toe waar sy Beeste rustig wei. Net na hy die hek agter sy bakkie toe getrek het en weer in 2de rat die veld inry, spring die blou rug hier agter ‘n pol gras uit. As daar nie ‘n langloop agter die sitplek uit kom nie word die ‘cruiser’ se vet diep ingetrap en die lomp bakkie begin soos ‘n grasieuse ballet danser swierige passies uitvoer. En Jan se wange gloei rooi van woede, en die krag woorde stroom soos ‘n fontein uit sy modder besmeerde hart. Want net gister was daar weer 2 half gevrete kalwers gevind, 2 teveel. Immers is dit die roofdier wat sonder twyfel die grootse verliese in die vee bedryf kan meebring.

Verder word ons kinders saggies en stadig geleer dat ‘n jakkals nooit vertrou kan word nie, kyk nou maar na die stories van ‘ jakkals en wolf’ en die gediggie waar Jakkals graag vir Gansie vir ete wou nooi. My dogtertjie het ‘n pragtige boek wat ‘n volks verhaal vertel:

Hoekom Dassie nie ‘n stert het nie. Les geleer: Moet nooit vir Jakkals vertrou nie.

Dan lys ek sommer nog ‘n paar tiepe mense wat n jakkals op sy eie manier ken.

Die energieke buitelewe entoesias, Wat in die aand rustig raak om ‘n kamp vuur en hoender vleis uitslaan as hy die eensame getjank van n jakkals in die verte hoor. Hoe mooi.

Die Natuur bewaarder wat die belangrikheid van elke spesie besef en weet dat die jakkals ‘n baie belangrike rol in die ekologie en voedsel ketting speel. Dit is ook die persoon wat opgewonde raak as hy sy wilds besigtiging voertuig by ‘n leeu vangs stop en hy sien die skerp snoet agter ‘n bos uitsteek. Haal uit julle kammeras….. Hier kom ‘n ‘show’.

Dit bring dit ons by die natuur fotograaf. Wat ‘n geduldige soort mens is hulle nie?

Hulle sit vir ure dood stil, stiller as ‘n muis. Amper net soos ‘n ‘sniper’. Net sodat hulle daardie perfekte skoot met die lens kan kry. Die jakkals is ‘n asemrowende fotogeniese dier, en vele foto kompetisies is al deur fotos van jakkalse gewen.

Die laaste groep mense is interessante mense.

Mense met die geduld van die natuur fotograaf die vernuf van ‘n lang afstand skut en geen gevoel teenoor koue, laat nagte nie.


Dis die probleem dier beheerders.

As hulle ‘n jakkals sien is dit verkieslik deur ‘n teleskoop, hulle ken die jakkals die beste. Hulle praat sy taal ken sy gedrag, sy loop areas, hy weet wanneer gaan die kleintjies kom en kan jou interessante feite vertel. Feite wat nie in boeke opgeteken is nie. Dis die goed wat hy met sy eie oë gesien het. Kennis op gebou deur baie nagte in die veld deur te bring.


(Terwyl Frikkie rustig in sy ‘gholf estate’ slaap en nie wonder waar die vleis op die ketting winkel se rak vandaan kom nie.)

Hulle voel boer Jan se pyn en hulle los sy probleem op met die regte kennis en toerusting om selfs die skelmste uitgeslape jakkals uit te oorlê, al neem dit baie tyd en planne.

Jakkalsboer  val in die laas groep mense, en die fokus op die ‘blog’ sal uit hierdie oogpunt gesien word.

Bestuur en beheer van probleemdiere

Die bestuur en beheer van probleemdiere is op sy eie n wetenskap en gespesialiseerde beroep. Probleem dier beheer het verskeie aspekte wat ook verskillende spesialiteits rigtings bepaal.

Die stel van slagysters is n kuns op sy eie. die jag met honde of die stel van hokke is ook n spesialiteit en kuns om n probleem dier uit te oorlê. 

Die metode van roep en skiet is egter waar my belangstelling lê. dis egter ook nie van sit n roeper aan en siedaar nou vrek die probleem uit nie

 Kennis van die roofdier en die jagmetode is van onskatbare waarde vir die profesionele jagter asook die boer. Soos hulle sê, ken jou opponent.

Ek wil graag deur die komende ‘blogs’ meer van my en ander spesialiste se kennis deel om sodoende n platform te skep waar boer en jakkals mekaar makliker kan ontmoet. Hetsy die boer self sy probleem oplos of deur n persoon wat spesialiseer in probleem diere.

Druk gerus die ‘follow’ knoppie om meer inligting en kennis op te doen.

Jakkalsboer groete.

                                    ” Vir sy eie voordeel beklee n man n beroep, vir die voordeel van sy medemens beklee hy n roeping. C J Langenhoven.

css.php